 |
| Stolica, numer grudniowy 2011 r. |
czwartek, 29 grudnia 2011
miesięcznik Stolica - o rewolucji obywatelskiej
piątek, 18 listopada 2011
spotkanie plenarne w Pałacu Kultury
Skarpa łączy warszawskie instytucje kultury!
W środę ostatecznie przypieczętowano powstanie koalicji instytucji rezydujących na koronie skarpy - Warszawskiej Drogi Kultury.
 |
| Sala Rudniewa wypełniona po brzegi (fot. Tomasz Kwiatkowski) |
O tym, że Skarpa Warszawska jest wielkim atutem naszego miasta, wiemy od dawna. Jednak żeby wykorzystać jej potencjał, potrzebujemy dzisiaj synergii działań wielu podmiotów. Cenne okażą się nawet najdrobniejsze kroki, jeśli tylko podjęte zostaną wspólnie. Dlatego dzisiaj tak ważne jest zbudowanie płaszczyzny współpracy. I taki właśnie cel przyświecał zorganizowanemu przez Przewodniczącą Rady Miasta Ewę Malinowską-Grupińską spotkaniu.
Na zaproszenie Przewodniczącej odpowiedziało wiele instytucji. Sala Rudniewa w Pałacu Kultury i Nauki wypełniła się po brzegi. Drogę Kultury współtworzą liczni partnerzy od Cytadeli aż po Królikarnię. Jest ich kilkudziesięciu.
Goście stworzyli niezwykłą mozaikę, reprezentowali bowiem zarówno duże, jak i niewielkie placówki; narodowe oraz lokalne instytucje. Także zakres ich aktywności jest bardzo szeroki. Wszystkich ich łączy jednak niepowtarzalny wspólny mianownik: Skarpa Warszawska.
W czasie spotkania kolejni koalicjanci mieli okazję opowiedzieć o podejmowanych przez siebie działaniach i sposobach, jak wszystkim im nadać spójną formułę. Dzielili się ze sobą swoimi wyobrażeniami, nadziejami oraz obawami. Padły też konkretne pomysły, na których realizację teraz przyjdzie pora.
 |
| fot. Tomasz Kwiatkowski |
Przybyli zgłosili chęć dalszej wspólnej pracy składając swoje podpisy pod tekstem Deklaracji Partnerskiej. Niniejszym zadeklarowali gotowość otoczenia Skarpy swoją troską i wzięcia za nią odpowiedzialności. Nie idzie bowiem o to, żeby Skarpę zawłaszczyć, ale aby poczuwać się do bycia jej gospodarzami.
Oto pierwszy raz od dziesiątków lat Skarpa ma autentycznych gospodarzy. I to właśnie jest początek prawdziwej rewolucji na Skarpie!
Spotkanie o którym mowa odbyło się w środę 16 listopada 2011 roku.
wtorek, 15 listopada 2011
Chodźmy na Skarpę!
W sierpniu 2009 roku Gazeta Stołeczna zainicjowała medialną debatę na temat Skarpy. Redaktorzy Dariusz Bartoszewicz i Michał Wojtczuk do dzisiaj opublikowali wiele tekstów dotyczących tego zagadnienia. To nieocenione wsparcie i źródło wiedzy dla nas. Zobacz co Gazeta Stołeczna pisała o Skarpie.
Narodowy Park Sztuki
 |
| Narodowy Park Sztuki - arch. Andrzej Kiciński |
Andrzej Kiciński, autor koncepcji 'Narodowego Parku Sztuki', tak pisze o obszarze Skarpy:
"O GENIUS LOCI tego terenu decyduje połączenie parkowego charakteru i Skarpy z powiązaniami z układem miasta i krajobrazu założeniami przestrzennymi i z architekturą najwyższej rangi;" [Kiciński 2000, s.8]
"Śródmiejski odcinek Skarpy i przyległych terenów jest dla Warszawy rejonem, gdzie zaistniała niezwykła wspólnota przyrody, historii, kultury, architektury i pejzażu i który może i powinien stać się obszarem centralnej przestrzeni publicznej." [Kiciński 2000, s.8]
W Parku Sztuki znalazłyby się:
- Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych
- Centralny Park Kultury
- skwery przy Parlamencie RP
- Park Ujazdowski
- ogrody Jazdowa
- park Agrykola
- przedpole Zamku Ujazdowskiego
- Ogród Botaniczny UW
- Park Łazienkowski
- Park Belwederski
- Muzeum Narodowe
- Muzeum Wojska Polskiego
- Muzeum Ziemi (+Willa Pniewskiego)
- Sejm RP
- Senat RP
- Centrum Sztuki Współczesnej
- Pałac Na Wodzie
- Pałac Myślewicki
- Bialy Dom
- Muzeum Paderewskiego
- Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa
- Stara Pomarańczarnia
- Teatr Na Wyspie
- Prezydium Rady Ministrów
- ambasady krajów: Rosji, Szwecji, Wlk.Brytanii, USA, Szwajcarii, Bułgarii, Norwegi, Finlandii, Rumunii, Francji, Niemiec
Aleja Na Skarpie
Koncepcja poprowadzenia na koronie skarpy ciągu komunikacyjnego pochodzi ze „Szkiców wstępnych planu regulacyjnego miasta st. Warszawy” opracowanych w 1916 roku przez Koło Architektów pod kierunkiem Tadeusza Tołwińskiego.
„W planie zarysowuje się także po raz pierwszy idea przeprowadzenia Alei na Skarpie – jako przedłużenie Krakowskiego Przedmieścia. Aleja ta biegłaby od ul.Kopernika, obok Teatru Polskiego, górnym tarasem Skarpy, wiaduktem nad ul. Tamki przez Dynasy, wiaduktem nad ul. Wiejską i przedłużoną Myśliwiecką do projektowanego na Siekierkach parku narodowego.”
[Kotaszewicz]W planach Tołwińskiego Aleja Na Skarpie miała być trasą odciążającą komunikacyjnie Nowy Świat. Nazywana jest arterią. Andrzej Kiciński zauważa, że wiązano z nią przesadne oczekiwania komunikacyjne. Sam nazywa ją szeroką promenadą.
Skarpa Reaktywacja
Fragment opisu opublikowanego na stronie fundacji Culture Shock:
Skarpa Warszawska to teren o wyjątkowym znaczeniu i potencjale, i sam fakt, że takie miejsce na kulturalnej mapie stolicy jest wciąż słabo wykorzystane, jest wystarczającym powodem, dla którego warto myśleć o reaktywacji tej przestrzeni. Tak naprawdę jednak powodów dla zainteresowania się Skarpą, a w tym konkretnym przypadku - jedynie niewielkim jej fragmentem – jest więcej. Koncepcja urbanistyczna Zygmunta Stępińskiego, miejsce po dawnej rezydencji i ogrodach księcia Kazimierza Poniatowskiego, w tym rotunda Elizeum, dawny pałac Branickich – dziś Muzeum Ziemi, willa Pniewskiego, budynki sejmowe (także według projektu Pniewskiego), Lapidarium, monumentalne schody będące miniaturą słynnych Schodów Potiomkinowskich w Odessie, pięknie ukształtowany teren z głębokim wąwozem – tych kilka historycznych i przyrodniczych faktów buduje tło dla artystycznej ingerencji na obszarze parku im. Rydza-Śmigłego.
Seria działań artystycznych w ramach projektu "Skarpa.Reaktywacja!" ma zapoczątkować proces przywracania tej przestrzeni ludziom i sprawić, by w obecnie zahibernowanej strefie zaczęło kwitnąć życie obywatelskie, społeczne i kulturalne. Znana z doświadczeń poprzedniego ustroju relacja między władzą, kulturą i wypoczynkiem znajduje odbicie w pracy Otwarte Lapidarium mówiącej o anatomii władzy, oraz nawiązuje do szeroko zakrojonej akcji rewitalizacji tego fragmentu Skarpy i wytyczenia Centralnego Parku Kultury. Kultura i wypoczynek, niejako projektowane i zarządzane przez władzę, w barwnym kontekście Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów oraz tradycji kręgów tanecznych na Skarpie, będą punktem odniesienia w działaniach przestrzennych odnoszących się do tworzenia przestrzeni do bycia razem.
Projekt realizowany był pomiędzy 9 lipca a 27 sierpnia 2011 w Parku im. Rydza-Śmigłego.
Autorami projektu są Justyna Wencel i Marcin Chomicki
Warszawska Droga Kultury
Co łączy takie Miejsca jak: Cytadela, Stare Miasto, Jazdów, Łazienki Królewskie, Morskie Oko, Park Arkadia... Co łączy takie obiekty jak: Fort Legionów, Arkady Kubickiego, Pałac Kazimierzowski, Muzeum Narodowe, Sejm i Senat RP, CSW, Belweder czy Królikarnia... I jak nie znającemu zbyt dobrze Warszawy turyście wytłumaczymy, gdzie niebawem powstaną tak szczególne obiekty jak Muzeum Wojska Polskiego, Centrum Chopinowskie, Muzeum Historii Polski? Może mają one jakąś wspólną tożsamość?
Wszystkie posiadają wspólny mianownik, trzeba go tylko wydobyć. Możemy spoić wszystkie te znacznie od siebie oddalone Miejsca w taki sposób, że będziemy odbierać je jako powiązane, dobrze znane. Bliskie.
Czy jesteśmy świadomi tego, że wszystkie one znajdują się obok siebie?! W sąsiedztwie?
Wymienione obszary, a także wiele innych, to kolejne odcinki korony Skarpy Warszawskiej. Warszawiacy wiedzą, że tu i ówdzie w mieście są 'górki', ale mało kto świadomy jest, że wszystkie te wzniesienia to jedna Skarpa Warszawska. (Nie mówiąc już o tym, że na tej samej skarpie powstały inne polskie miasta: Gniew, Płock, Czersk, Sandomierz i wiele innych.) Każdy odcinek znamy z osobna, ale nie łączymy ich w całość. Nie uświadamiamy sobie ciągłości. Pomocą dla uzmysłowienia sobie tego faktu są KLOCKI. Zapraszam do ich ułożenia.
Warszawski Trakt Zakochanych
Ewa Szafranowicz przekonuje, że Skarpa Warszawska to miejsce o niezapomnianym, romantycznym charakterze. Idealnym dla zakochanych. Na portalu wiadomosci24.pl tak pisze o swoim projekcie:
"Warszawa promuje się jako miasto w którym można się zakochać. Niestety nie ma miejsc zadedykowanych Zakochanym. Wszystkie parki, ogrody, ulice są przeznaczone dla "celów wszelakich". A przecież klimat miejsca ma decydujące znaczenie.... również w miłości. (...)
poniedziałek, 7 listopada 2011
piątek, 21 października 2011
gra miejska na skarpie
20 października, w ramach organizowanego przez Centrum Smolna festiwalu "Synteza Sztuk" zorganizowaliśmy grę miejską pod hasłem „Dokąd biegniesz Smolna?”. Jednym z jej wątków było zagadnienie skarpy i fakt, że ulica Smolna była dawniej połączeniem górnego tarasu skarpy z powiślem. Ten dawny przebieg ulicy uczestnicy gry mieli odkryć. Na sam koniec zabawy fragment alei parkowej rozświetliliśmy szeregiem lampionów ukazując, gdzie dokładnie biegła dawniej ulica Smolna.
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
sobota, 3 września 2011
skarpa z wysoka
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
 |
| fot. Karolina Filip |
środa, 24 sierpnia 2011
Pasternak Ryszard,
Z historii Aleksandrii, Dynasów i Sewerynowa,
Warszawa, str. 1-3
O Aleksandrii pochodzącej od imienia Aleksandra Zasławskiego, o Dynasach nazwanych imieniem księcia de Nassau oraz o Sewerynowie noszącym nazwę od imienia Seweryna Uruskiego.
Kasprzycki Jerzy,
Ulica Czerwonego Krzyża,
w: Korzenie miasta, tom II - Śródmieście Północne, Warszawa 1997, str. 307-309
O burzliwych losach przyskarpowych terenów, które czasami bywały ważne, a dzisiaj na nowo pytają o swoją tożsamość.
Kasprzycki Jerzy,
Ulica Smolna,
w: Korzenie miasta, tom II - Śródmieście Północne, Warszawa 1997, str. 279-280
Ulica Smolna jest jedną z tych warszawskich ulic, których losy nieodłącznie związane są z wydarzeniami mającymi miejsce na skarpie. To ulica biegnąca trochę górą, trochę dołem, a dzisiaj ostatecznie podzielona i częściowo zapomniana.
niedziela, 21 sierpnia 2011
Skibniewska Halina,
Skarpa doliny Wisły,
w: Krajobraz architektoniczny Warszawy końca XX wieku, Warszawa 2002, str. 125-138
Halina Skibniewska wraz ze swoim mężem Zygmuntem Skibniewskim przez wiele lat otaczali warszawską skarpę swoją profesjonalną troską. Wyrazem tego zainteresowania jest między innymi ten tekst - większość jego wątków jest dzisiaj wciąż bardzo aktualnych. Książka jest dostępna, dlatego poniżej prezentujemy jedynie wybrane krótkie fragmenty.
Matuszak Aleksy,
Ujazdów wojskowy - wspomnienia,
Warszawa 2010, str. 54, 80
Przez wiele lat, aż do końca II Wojny Światowej, obszar Ujazdowa był zajęty przez szpital wojskowy. To, co z niego zostało, prezentuje ilustracja. Autor w swoich wspomnieniach opisuje po kolei wszystkie obiekty składające się na szpitalny kompleks.
poniedziałek, 15 sierpnia 2011
Sigalin Józef,
Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta,
Warszawa 1986, tom I, str. 119-121
Rzecz o tym, jak i gdzie dokładnie Komisja Gruzowa w 1945 roku 'poprawiała' rzeźbę skarpy.
niedziela, 14 sierpnia 2011
Sigalin Józef,
Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta,
Warszawa 1986, tom I, str. 81-83
Oto opis planu BOS-owców zatytułowany Wytyczne urbanistycznej struktury Warszawy.
sobota, 13 sierpnia 2011
Tołwiński Stanisław,
Wspomnienia 1895-1939,
Warszawa 1970, str. 446
Autor - od 5 marca 1945 do 23 maja 1950 prezydent miasta stołecznego Warszawy - w swoim pamiętniku przywołuje przedwojenne plany urbanistyczne prezydenta Starzyńskiego prezentowane na organizowanych w latach trzydziestych wystawach:
Syrkus Helena,
Ku idei osiedla społecznego 1925-1975,
Warszawa 1976, str. 273-274
Powstające w czasie okupacji (1943r.) koncepcje dla śródmieścia wspomina Helena Syrkusowa. To kolejny przykład potwierdzający tezę, że myślenie o Skarpie było zwykle integralnie powiązane z myśleniem o Wiśle:
piątek, 29 lipca 2011
Finisaż projektu „Skarpa Reaktywacja”
fot. Tomasz Kwiatkowski
Na spotkaniu podsumowującym realizowany przez Fundację Culture Shock projekt "Skarpa Reaktywacja" opowiedzieliśmy m.in. o Warszawskiej Drodze Kultury i potrzebie integrowania działań na skarpie. W dyskusji głos zabrali Joanna Porębska, Marcin Chomicki, Maciej Czeredys i Artur Jerzy Filip. Rozmowę poprowadziła Marta Pawlaczek, koordynatorka projektów Fundacji Culture Shock.
 |
| fot. Tomasz Kwiatkowski |
 |
| fot. Tomasz Kwiatkowski |
 |
| fot. Tomasz Kwiatkowski |
środa, 29 czerwca 2011
spotkanie koalicjantów na UW
 |
| fot. Tomasz Kwiatkowski |
28 czerwca 2011 roku miało miejsce drugie spotkanie członków projektu, które odbyło się w Pałacu Kazimierzowskim. Gospodarzem był kanclerz Uniwersytetu Warszawskiego Jerzy Pieszczurykow.
niedziela, 26 czerwca 2011
Europejska Stolica Kultury 2016
Projekt Warszawska Droga Kultury został zakwalifikowany do aplikacji m.st. Warszawy w konkursie na Europejską Stolicę Kultury i opublikowany w wydanej przez miasto aplikacji. Rok 2016 będzie okrągłą, setną rocznicą od czasu powstania idei Alei Na Skarpie!
stypendium z MKiDN
W ramach otrzymanego półrocznego Stypendium z Budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego rozpoczynam budowę strony internetowej projektu Warszawskiej Drogi Kultury drogakultury.waw.pl oraz z dwojoną siłą podejmuję działania społeczne prowadzące do budowania koalicji instytucji kultury rezydujących na skarpie.
środa, 11 maja 2011
łańcuch terenów zielonych
Oto schemat przedstawiający układ obszarów zielonych wzdłuż Skarpy Wiślanej. Ciemny kolor wyróżnia zieleń bezpośrednio związaną z pasem skarpowym, jasna zieleń to pozostałe obszary przyrodnicze w obrębie obszaru opracowania. Schemat ukazuje wycinek skarpowego łańcuszka parków, trawników, skwerów i lasów, którymi przejść można całą Warszawę z północy na południe.
Skarpa jest oczywiście ciągłym elementem topograficznym, jednak nie w każdym miejscu przeciętny przechodzień Skarpę zauważa. Takich miejsc, gdzie jej walory są wyeksponowane jest właściwie tylko kilka (są to wnioski z moich własnych doświadczeń oraz rozmów z bliskimi, nie noszą one śladu żadnych naukowych, socjologicznych badań). Oznaczyłem je na schemacie.
Skarpa jest oczywiście ciągłym elementem topograficznym, jednak nie w każdym miejscu przeciętny przechodzień Skarpę zauważa. Takich miejsc, gdzie jej walory są wyeksponowane jest właściwie tylko kilka (są to wnioski z moich własnych doświadczeń oraz rozmów z bliskimi, nie noszą one śladu żadnych naukowych, socjologicznych badań). Oznaczyłem je na schemacie.
środa, 9 marca 2011
spotkanie inaugurujące koalicję
Warszawska Droga Kultury do dziewiątego marca 2011 roku była tylko ideą. Ale tego dnia, w Centrum Smolna, projekt ożył. Realna koalicja została zawiązana. Podpisaliśmy deklarację partnerską, zaczęliśmy działać. Nie byłoby tej koalicji bez Stowarzyszenia Mieszkańców Ulicy Smolnej, bez Tomasza Kwiatkowskiego i Jarosława Chołodeckiego!
 |
| pierwsza - najważniejsza deklaracja partnerska! |
Subskrybuj:
Posty
(Atom)